دختر جوانی با استفراغ و توهم به اورژانس انتقال داده شد. در کیف او تعدادی قرص بکلوفن پیدا شد که تصور میشد به دلیل گرفتگی عضلات مصرف کرده است. در پی بررسیهای بیشتر مشخص شد که داروها متعلق به مادر بزرگش بوده که در داروخانه منزل انبار شده بود. عموما مصرف خودسرانه دارو یکی از عوارض تجویز نادرست و یا مصرف ناکامل دارو توسط بیمار است.
از ابتدا که دارو توسط پزشک نوشته میشود روش مصرف در برگه ذکر میشود. اما بسیاری از عوارض و یا شرایط مصرف صحیح برای بیمار شرح داده نمیشود. بخشی از این اطلاعات توسط فردی که در داروخانه مسئولیت به اصطلاح پیچیدن دارو را بعهده دارد، به بیمار داده میشود. اطلاعات هر داروئی در برگه ضمیمه همراه با بسته داروئی وجود دارد. اما مشکل زمانی بروز میکند که مقدار مورد نیاز بیمار کمتر از حدی است که بستهای کامل همراه با بروشور اطلاعاتی دارو به وی داده شود.
مطالعه برگه حاوی اطلاعات دارو برای تمام داروها توصیه میشود. بعضی از اطلاعات داروئی مخصوص شرکت تولید کننده داروئی است و به شرایط خاص تولید و مواد نگهدارنده دارو برمیگردد که برای همان دارو که توسط شرکتی دیگر تولید میشود متفاوت است. در این برگه به علایمی اشاره شده که در صورت بروز باید سریعا به پزشک مراجعه کرد. هر بیمار باید عوارض جدی را بداند. گاهی پزشکان، داروسازان این موارد را عنوان میکنند و گاهی باید با تصور اینکه این افراد فراموش کردهاند، برگه اطلاعات دارویی به دقت مطالعه شود. عوارضی که مطرح میشود همیشه بمعنای عوارض شایع نیست و بسیاری از بیماران با ترس از بروز چنین عوارضی، از مصرف دارو امتناع میکنند. باید توجه داشت که پزشک معالج شما با در نظر گرفتن تمامی شرایط بیماری، وضعیت جسمی و عوارض اقدام به تجویز دارو کرده است و در صورتی که بیمار تمام شرایط فعلی و تاریخچه بیماری و داروهایش را بدرستی عنوان کرده باشد مطمئنأ داروی تجویزی بهترین برای وی میباشد.
مشکل ناخوانا بودن نسخه پزشکان از یکطرف و اشتباهات نسخه پیچی از طرف دیگر عواملی هستند که میتوانند مسبب بروز فاجعه شوند. لذا در صورت امکان برای اطمینان از صحت داروهای دریافتی، آنها را برای بررسی مجدد به پزشک نشان بدهید.
تعداد داروهای تجویزی در نسخ باید عمومأ به گونه ای باشد که در اتمام دوره درمان، داروی اضافی در دسترس بیمار نباشد. این کار چندین مزیت دارد. اول اینکه بیمار به دلیل اتمام داروها در صورت عدم بهبود مجددأ مراجعه میکند و سرخود داروهای اضافی باقیمانده را مصرف نمیکند. بسیاری از بیماران تا زمانی که تعدادی دارو هنوز در دسترس دارند به ادامه درمان بصورت ناقص ادامه میدهند که میتواند مراجعه به موقع را به تاخیر بیندازد. دومین دلیل برای اتمام یکجای داروهای تجویزی عدم دسترسی دیگران به داروهای اضافی و جلوگیری از مصرف خودسرانه و امکان بروز عوارض و مسمومیت است. بخشی از موارد خودکشی ناشی از همین داروهای اضافی است. از طرفی این داروی اضافی که کاربرد درمانی ندارد، در سطح کلان، بار زیادی از نظر اقتصادی به بدنه سیستم بهداشت و سلامت کشور وارد میکند.